Vrij baan voor fietsers IJsselmondse Knoop
Met de oplevering van de fietsonderdoorgangen door Van Hattum en Blankevoort in samenwerking met KWS en Vialis, kunnen fietsers nu gebruikmaken van een vrije doorgang zonder gelijkvloerse kruisingen met gemotoriseerd wegverkeer. De reconstructie zorgt naast een vlottere doorstroming van verkeer, voor extra veiligheid.
Het project omvat tevens de aanleg van een dubbele kruising met verkeerslichten en extra opstelstroken ten behoeve van de aansluitingen op de Verenambachtseweg, IJsselmondse Randweg, Dierensteinweg en de Verbindingsweg. Daarmee wordt de IJsselmondse Knoop een gebruiksvriendelijke en veilige entree van Nieuw Reijerwaard voor alle weggebruikers en hebben fietsers vrij baan!
Projectcontext
Tussen Ridderkerk en Barendrecht ligt Nieuw Reijerwaard, een gebied dat een flinke metamorfose ondergaat. Waar deze groene zone zich voorheen kenmerkte door grasland en tuinbouw, vestigen zich momenteel een groot aantal bedrijven uit de zogenaamde AgriFood-sector. De toename van bedrijvigheid zorgt ervoor dat de oude infrastructuur niet meer voldoet, omdat de vele (vracht)verkeersbewegingen mee veranderen met de ontwikkelingen.
Opdrachtgever Gemeenschappelijke Regeling Nieuw Reijerwaard (GRNR), waarvoor Van Hattum en Blankevoort Regio Zuid (VHB) in 2018 reeds succesvol een verkeersonderdoorgang door de Rijksstraatweg opleverde, nam het initiatief voor het project ‘Reconstructie IJsselmondse Knoop’. Het overkoepelende projectdoel is om het verkeer tussen Rijksweg A15 en Nieuw Reijerwaard, via de IJsselmondse Knoop probleemloos af te wikkelen
Fietsonderdoorgangen
Naast de grote hoeveelheid vrachtverkeer ligt de IJsselmondse Knoop op een drukke fietsroute. Tieners uit de verre omgeving gaan naar school in Rotterdam en passeren daarmee het drukke knooppunt. Het is niet moeilijk om voor te stellen dat het toenemende vrachtverkeer en de fietsbewegingen niet met elkaar matchen. Een oplossing met verkeerslichten, zoals de oorspronkelijke situatie was, zorgt enerzijds voor onvoldoende veiligheid en anderzijds voor een verkeersinfarct. Een ongelijkvloerse kruising was een voor de hand liggende oplossing, waarbij alle verkeersdeelnemers zich ongehinderd voort kunnen bewegen. Zo ontstond het idee voor de fietsonderdoorgangen met rijrichtingen naar Rotterdam, Ridderkerk en Barendrecht. Van Hattum en Blankevoort heeft deze onderdoorgangen gerealiseerd en recent opgeleverd aan hoofdaannemer KWS.
Bouwteam
Voortgang dankzij samenwerking. Vanwege de omvang en complexiteit van het project had GRNR behoefte om tot een verdere uitwerking te komen in een bouwteamverband. Gezamenlijk met deze opdrachtgever, zorgden VolkerWessels-bedrijven KWS, Van Hattum en Blankevoort en Vialis in het bouwteam voor een stap voorwaarts, waarna we in september 2021 tot een realisatieovereenkomst kwamen. Reeds in november 2021 gingen de eerste betonpalen voor de fietsonderdoorgangen de grond in.
Minimale verkeershinder dankzij een uitgekiend faseringsplan
De complexiteit in de realisatie zat hem met name in het feit dat alle bedrijven in het gebied op een normale manier bereikbaar moesten blijven, er mocht dus maar sprake zijn van minimale verkeershinder. Een vooraf in detail uitgekiend faseringsplan zorgde ervoor dat het project zonder klachten gerealiseerd kon worden. De aanleg van de fietsonderdoorgangen vormden daarbij de rode draad in het project. Het faseringsplan faciliteerde erin dat het civiele betonwerk in drie fasen werd uitgevoerd.
In de eerste fase konden we de helft van het werk al realiseren, waarbij het verkeer gebruik bleef maken van de oude verkeersinrichting. Zodra het eerste deel gereed was, kon het verkeer over de dekken rijden en kwam er gelegenheid om de oude infrastructuur op te breken. Daarmee ontstond ruimte voor de volgende fase, waarbij nog wel een bypass nodig was voor een deel van het verkeer uit één van de richtingen. Nadat ook de tweede fase gereed was, kon de bypass worden verwijderd en is in de derde fase tenslotte het sluitstuk gerealiseerd.
Wijkende wanden
In het programma van eisen is gesteld dat de wanden van de onderdoorgang onder 60 graden achterover moesten hellen, ook wel ‘wijkende wanden’ genoemd. Hiermee wordt het sociale veiligheidsgevoel van de gebruikers verbeterd ten opzichte van een nauwe doorgang. Er zijn verschillende uitvoeringsmethoden gepasseerd in de ontwerpfase om deze wijkende wanden te bouwen. Gedreven door een robuust, eenvoudig en doelmatig ontwerp, in combinatie met de benodigde bouwsnelheid, is gekozen om betonwanden in het werk haaks op de vloer te bouwen, waarbij de onderdoorgang breder is uitgevoerd. Dit was de meest eenvoudige en snelste manier van uitvoeren. Terwijl de dekken van de onderdoorgang gereed gemaakt werden voor het verkeer, zijn in de onderdoorgang schuine prefabvoorzetwanden van beton gemonteerd. Op deze manier konden we voorzien in het gewenste ontwerp én de korte doorlooptijd, en hadden we risico’s goed onder controle.
De toeritten zijn net als de onderdoorgangen voorzien van deze voorzetwanden. Omdat de toeritten uit de onderdoorgang vanzelfsprekend oplopen, is elk prefab-element uniek van vorm. Zowel het uitdetailleren van de benodigde maatvoering als het montageplan, is binnen het uitvoeringsteam in een 3D-model georganiseerd.
Coupure
Door het project loopt een secundaire waterkering, die aan het einde van één van de toeritten het fietspad doorkruist. Omdat het fietspad daar nog niet op de hoogte is van de bovenkant van de dijk, is er in principe een gat in de dijk. Als er problemen ontstaan met hoog water moet de waterkering natuurlijk wel kunnen functioneren. Daarvoor hebben we een coupure aangelegd, waar met een schotbalkconstructie direct een waterdichte kering kan worden gemaakt. De schotbalken komen in beheer van Waterschap Hollandse Delta, die een locatie in directe nabijheid van de projectlocatie bezitten.
Op ons lijf geschreven
Werken in bouwteams en het realiseren van onderdoorgangen is ons op het lijf geschreven. Met een ervaren en op elkaar ingespeeld team, hebben we ervoor gezorgd dat het project succesvol is verlopen. Succesvol betekent voor ons vooral veilig, binnen budget en naar tevredenheid van alle betrokkenen. Hier zijn we goed in, dit willen we graag doen!
